Tư vấn sức khỏe: Tầm soát, điều trị sớm bệnh lý tuyến vú
Tết Nguyên đán là thời điểm đầu của chu kỳ năm mới. Khi căn cứ vào các sử liệu và văn hóa dân gian, chúng ta khó xác định người Việt bắt đầu ăn tết vào dịp lập xuân từ khi nào; tuy nhiên, nhắc về nguồn gốc tết chúng ta lại có nhiều thông tin thú vị.PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ, Giảng viên cao cấp Viện Phát triển năng lực lãnh đạo, Đại học Quốc gia TP.HCM cho biết, người Việt cổ sớm hiểu và xác định Tết Nguyên đán là mở đầu cho một năm nông lịch nhờ vào khả năng nhận thức sự tuần hoàn của thời tiết và sự thích ứng của vụ mùa ngoài đồng. Từ thời cổ đại, khi tổ tiên người Việt nhận thức được sự chuyển giao của thời tiết và chu kỳ thời gian trong năm đã có một số hình thức sơ khai về việc xác lập chu kỳ tuần hoàn và tổ chức đón tết. Khảo cứu về phong tục của người Bách Việt cổ, trong đó có tổ tiên Lạc Việt, cho thấy ngày tết đầu năm trước đây rơi vào đầu tháng 11 âm lịch (ứng với tháng Tý), chứ không phải đầu tháng giêng (tháng Dần). Cụ thể, người Việt xưa không dùng số đếm để gọi ngày, tháng mà dùng Thiên can – Địa chi để gọi tên, chẳng hạn hết tháng Tý thì tới tháng Sửu, rồi đến Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất, Hợi là hết một năm. Giờ Tý là giờ chuyển giao giữa hai ngày trong đêm, tháng Tý là tháng lạnh nhất trong năm - tháng 11, ứng với thời điểm Đông chí, thời điểm để bắt đầu một chu kỳ đếm mới. Lúc này mùa màng cũng đã kết thúc, người Việt xưa nghỉ ngơi để chờ đến khi thời tiết ấm lên mới tính tới việc gieo cấy mùa sau. Vì vậy, họ đã chọn đầu tháng Tý (tức tháng 11 âm lịch) để ăn tết. Tính từ đầu tháng 11 cho tới đầu tháng 5 năm sau là trọn 6 tháng; do đó, người Việt gọi Tết Đoan ngọ ngày mùng 5.5 âm lịch là Tết nửa năm. "Có giả thuyết cho rằng, tháng 11 ở Việt Nam trời chưa quá lạnh, người Việt cổ có thể tổ chức các hoạt động đón tết. Trong khi đó, ở Trung Quốc, Triều Tiên, Nhật Bản… tháng 11 là bắt đầu vào chính đông, quá lạnh không ăn tết được nên họ phải tính toán lựa chọn thời điểm tiết lập xuân để ăn tết, chính vì thế họ xác định tết âm lịch vào tháng Dần (tức tháng giêng, ngay trước hoặc sau tiết lập xuân). Họ xác định tháng Dần là tháng đầu năm, gọi là "Chính nguyệt" (tức tháng chính trong năm). Quá trình này diễn ra rất sớm trong lịch sử, dưới nhãn quan "di phong định tục" . Trong quá trình tiếp xúc văn hóa và hội nhập, người Việt cổ đã dần chuyển đổi tổ chức đón tết từ đầu tháng Tý (tháng 11) sang đầu tháng Dần (tháng giêng) như ngày nay vậy", PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ chia sẻ.Trước đây không lâu, một số làng quê ở Vĩnh Phúc, Phú Thọ - nơi được cho là vùng đất kinh đô xưa của nhà nước Văn Lang xưa của các vị vua Hùng còn lưu lại một số tập tục cổ (như tục ăn đất khoán hun khói, tục làm lễ mở cửa rừng...) gợi về ký ức của ngày tết cổ xưa vào đầu tháng 11 của người Việt cổ. Một số gia đình người Việt gốc Hoa ở Đồng bằng sông Cửu Long vốn có nền tảng Bách Việt cổ cũng tổ chức cúng tết Đông chí bằng chè trôi nước, bánh ngọt và trái cây, coi tết Đông chí là ngưỡng thêm tuổi mới của mọi người. Như đã nói, trên đây là một giả thuyết cần có nhiều khảo cứu hơn nữa để làm rõ hơn vấn đề.Theo PGS.TS. Nguyễn Ngọc Thơ, khó có thể biết rõ người Việt xưa ăn tết thế nào nhưng cơ bản tết không thay đổi về ý nghĩa. Tết xưa còn lưu lại trong ký ức người Việt Nam hôm nay chỉ có thể là ký ức tết từ thời bao cấp hay ở giai đoạn đầu của cải cách – mở cửa mà thôi. Phong tục ngày tết xưa về cơ bản thể hiện sinh động các ý nghĩa tạ ơn đất trời, thần linh và tổ tiên, củng cố mối quan hệ vốn có của gia đình - dòng tộc, thực hiện các nghi lễ cổ truyền để chào đón năm mới và truyền dạy văn hóa cho các thế hệ con cháu, củng cố và mở rộng giao tiếp với láng giềng xung quanh, tổng kết – đúc kết kinh nghiệm của năm cũ và gửi gắm mong ước cho năm mới, chuẩn bị tâm thế mới cho năm làm việc tiếp theo. Nhìn chung, dù là tết xưa hay tết nay gì đi nữa thì ngày tết vẫn là dịp để chúng ta nhìn lại những thành quả của năm cũ và rút ra bài học cho năm mới (đối với cá nhân) và củng cố truyền thống gia đình và các mối quan hệ (đối với xã hội). Ông Thơ cho rằng, trước đây, cuộc sống hằng ngày chưa thật đủ đầy nên người ta mong đến tết để được nghỉ ngơi, ăn ngon, mặc đẹp. Vậy nên mới có câu:Cu kêu 3 tiếng cu kêuMong mau tới tết dựng nêu ăn chè.Còn ngày nay, cuộc sống no ấm hơn nên việc ăn mặc không là vấn đề nữa. Thay vào đó, sau một năm làm việc vất vả, dịp tết được nghỉ dài ngày, nhiều người quay về gia đình đoàn tụ và đón tết với gia đình trong khi không ít người muốn được nghỉ ngơi, giải trí, giao tiếp (không muốn các nghi lễ theo họ là "rườm rà"), hoặc đi du lịch..., nên dường như có sự chuyển dịch từ "ăn tết" sang "chơi tết". Dù vậy, dù là "ăn tết", "chơi tết" hay gì đi nữa thì các nghi lễ truyền thống trong dịp tết như cúng ông Táo, cúng tất niên và đ1n ông bà tổ tiên về ăn tết, cúng giao thừa, mừng tuổi ông bà cha mẹ, lì xì trẻ thơ, chúc tết dòng họ, láng giềng, thăm viếng thầy cô cũ thưở thiếu thời, tạ ơn những quý nhân đã giúp đỡ trong đời... vẫn được ưu tiên gìn giữ. Nói cách khác, các ý nghĩa cơ bản của ngày tết vẫn được giữ nguyên trạng qua phong tục và nghi lễ, việc tổ chức "ăn tết" hay "chơi tết" chỉ là hình thức thích ứng của cuộc sống đương đại. Cũng cần nhấn mạnh rằng, các phong tục, nghi lễ quan trọng trong mấy ngày tết chỉ đẹp khi chúng ta không tạo gánh nặng các thành viên gia đình, nhất là phụ nữ (chẳng hạn bắt buộc phải mâm cao cỗ đầy, nấu nướng phải tươm tất nhiều món, gánh nặng con cháu làm ăn xa quay về phải "lễ nghĩa" đầy đủ với cả họ, cả làng...). Tết là dịp sum vầy để củng cố hay xây đắp truyền thống gia đình, chúng ta cần chú ý đến nhu cầu được nghỉ ngơi, chơi tết của phụ nữ trong nhà và những người trẻ vốn đã vất vả ngược xuôi mưu sinh trong suốt năm qua. Theo nhà nghiên cứu văn hóa, dù là ăn tết hay chơi tết chúng ta cũng cần chú ý yếu tố về sự ấm cúng của gia đình, đặc biệt là những người có tuổi, ông bà cao tuổi vì ngày tết là khoảng thời gian thiêng liêng để các bậc cao niên được sống trong không gian thiêng liêng của gia đình, được tương tác, đối thoại và thể hiện lòng tôn kính, kính nhớ với tổ tiên. Đối với nhiều gia đình Việt Nam, bàn thờ tổ tiên những ngày tết phải đầy đủ lễ phẩm và nhang khói, có như vậy họ mới cảm thấy ấm cúng, an lòng. Vậy nên người trẻ mong muốn tổ chức chơi tết (như mời bố mẹ đi du lịch xa nhà chẳng hạn) phải lưu ý việc này."Do đó, nếu người trẻ mong muốn mời ba mẹ rời quê lên thành phố ăn tết hay cùng nhau đi du lịch đó đây mà ba mẹ từ chối thì không nên buồn, bởi ba mẹ và những người lớn trong nhà còn có những nhiệm vụ phải làm để giữ lửa, giữ phong tục, giao tiếp với người tổ tiên đã khuất", PGS.TS Nguyễn Ngọc Thơ lưu ý.Thêm vào đó, những ai đang làm bố làm mẹ cần chú ý tạo điều kiện để con trẻ được trải nghiệm không khí tết qua những tập tục cổ truyền như cùng bố mẹ tảo mộ ông bà, bài trí bàn thờ, dán liễn xuân, quây quần bên nồi bánh chưng/bánh tét và sum họp đêm giao thừa, được mặc trang phục đẹp nhất chúc tết ông bà cha mẹ, mừng tuổi dòng họ, láng giềng, khuyến khích các con biết thể hiện lòng biết ơn đối với gia đình, thầy cô, láng giềng. Tất cả những hình ảnh ấy sẽ kết thành ký ức tuổi thơ thật đẹp về ngày tết, sẽ theo các con suốt cuộc đời, và sẽ thôi thúc chúng thực hiện những điều tương tự đối với thế hệ sau nữa khi chúng trưởng thành.Nghệ An: Bắt nghi can mua bán ma túy đặc biệt nguy hiểm, thu 8 khẩu súng
FPT Play - Đơn vị duy nhất phát sóng trọn vẹn LPBank V.League 1-2024/25, tại https://fptplay.vn
Nguyễn Đường Thành cùng cộng sự khai trương phòng game
Tối cùng ngày, đêm nhạc trẻ "Phở trong tôi" sẽ diễn ra với những màn trình diễn kết hợp ẩm thực truyền thống và âm nhạc hiện đại truyền tải câu chuyện, hình thành sự phát triển của nghề phở theo dòng thời gian.
Công an Hà Nội là 1 trong số ít đội bóng Việt Nam có lịch trình thi đấu đầy bận rộn bởi ngoài V-League, Cúp quốc gia, họ còn góp mặt ở Cúp C1 Đông Nam Á. Ở AFF Cup 2024 vừa qua, đội CAHN cũng vinh dự đóng góp 5 tuyển thủ cho đội tuyển Việt Nam gồm thủ môn Nguyễn Filip, hậu vệ Bùi Hoàng Việt Anh, Vũ Văn Thanh, tiền vệ Nguyễn Quang Hải, Lê Phạm Thành Long. Ngay sau khi cùng đội tuyển Việt Nam vô địch AFF Cup 2024, Nguyễn Quang Hải cùng các đồng đội CLB CAHN đến Manila tranh tài Cúp C1 Đông Nam Á (Shopee Cup), giành chiến thắng 2-1 trước CLB Kaya Iloilo, qua đó giữ vững ngôi đầu bảng B. 19 giờ 15 hôm nay trên sân Hàng Đẫy, Nguyễn Quang Hải cùng đội CAHN tiếp đón đội Hà Tĩnh tại vòng 16 đội Cúp quốc gia 2024-2025. Ở trận đấu đầu tiên trên sân nhà trong năm mới 2025, thầy trò HLV Mano Polking bày tỏ quyết tâm giành chiến thắng để tạo động lực cho hành trình chinh phục cả 3 đấu trường. Xét thực lực, Nguyễn Quang Hải cùng các đồng đội được đánh giá cao hơn, tuy nhiên sự ổn định của các cầu thủ đội CAHN chưa thật sự tốt so với đối thủ. Đơn cử như ở V-League, đội Hà Tĩnh thắng 3, hòa 6, đạt 15 điểm sau 9 trận trong khi đội CAHN thắng 4, hòa 2, thua 3, đạt 14 điểm. Là đội bóng duy nhất chưa thua trận nào ở V-League, Lương Xuân Trường cùng đội Hà Tĩnh hứa hẹn gây khó khăn cho đội CAHN. Bài toán làm thế nào để xuyên thủng hàng phòng ngự chắc chắn của đội Hà Tĩnh chờ lời giải từ các học trò HLV Mano Polking.Trận đấu giữa đội CAHN với đội Hà Tĩnh ở vòng 16 đội Cúp quốc gia diễn ra lúc 19 giờ 15 hôm nay trên sân Hàng Đẫy và được trực tiếp trên FPT Play, HTV Thể thao.
'Vua sư tử' phần 2 tung trailer
Chiều 16.1, trận bán kết 2 giữa Trường ĐH Nha Trang và Trường CĐ Du lịch Nha Trang đã thu hút đông đảo sinh viên đến theo dõi và cổ vũ. Từ đầu trận, 2 đội nhập cuộc tự tin, chơi với thế trận đôi công, tranh chấp quyết liệt. Trong lúc thế trận đang cân bằng (tỷ số hòa 1-1), cầu thủ Hồ Thanh Phước (19, Trường ĐH Nha Trang) vung chân treo bóng từ cánh trái vào vòng cấm tạo nên siêu phẩm "lá vàng rơi", nâng tỷ số lên 2-1 cho Trường ĐH Nha Trang ở phút 78. Tỷ số này vừa đủ để Trường ĐH Nha Trang giành tấm vé thứ 2 vào chơi trận play-off của bảng C. Có thể nói, về cuối trận, SVĐ Trường ĐH Nha Trang có nhiều cơn gió lớn khiến cho việc triển khai bóng của 2 đội gặp nhiều khó khăn. Sau khi nhận bóng từ khu vực giữa sân, cầu thủ Hồ Thanh Phước (9, Trường ĐH Nha Trang) dẫn bóng dạt cánh trái và treo bóng bổng vào vòng cấm Trường CĐ Du lịch Nha Trang ở khoảng cách hơn 30 m.Lúc này, gió thổi mạnh khiến cho đường treo bóng bổng hơi sâu của Thanh Phước trở thành bàn thắng, lập nên siêu phẩm "lá vàng rơi" trước sự ngỡ ngàng của đối thủ và hàng trăm khán giả có mặt tại sân theo dõi trận đấu. Chia sẻ về siêu phẩm "lá vàng rơi" sau trận đấu, Hồ Thanh Phước cho hay đây là bàn thắng cực kỳ may mắn, trong thế trận giằng co, cả 2 đội đang hòa nhau, bàn thắng của anh đã thay đổi cục diện của trận đấu, giúp đội nhà tiến vào trận play-off"Tôi sẽ cố gắng tập luyện, chuẩn bị tốt cho trận chung kết gặp Trường ĐH Quy Nhơn. Mặc dù tôi đã thi đấu ở nhiều giải lớn hơn nhưng đến với giải bóng Thanh Niên sinh viên Việt Nam lần này, tôi vẫn khá hồi hộp và lo lắng", Hồ Thanh Phước chia sẻ.Ngoài siêu phẩm "lá vàng rơi", cầu thủ Hồ Thanh Phước có phong độ rất tốt khi liên tiếp lập công cho đội nhà trong 2 lượt trận trước. Thanh Phước chơi ở vị trí tiền vệ trung tâm, thường xuyên dạt cánh để treo bóng vào vòng cấm và có thể đá tốt ở 2 cánh. Hồ Thanh Phước (9, Trường ĐH Nha Trang) từng là cầu thủ của U.19 Khánh Hòa và mới ngừng "ăn tập" cách đây mấy tháng để theo học ngành Công nghệ Xây dựng (Trường ĐH Nha Trang). Đây là gương mặt nổi bật, giúp Trường ĐH Nha Trang thi đấu khởi sắc và giành chiến thắng 2-1 trước Trường CĐ Du lịch Nha Trang đoạt tấm vé thứ 2 vào chơi play-off (vòng loại khu vực Nam Trung bộ - Tây nguyên).Vòng loại giải bóng đá Thanh Niên sinh viên Việt Nam lần III - 2025 cúp THACO có 66 đội sẽ chia vào 6 bảng thi đấu theo khu vực địa lý từ ngày 28.12.2024 đến 18.1.2025. Cụ thể gồm khu vực phía bắc (từ ngày 30.12.2024 - 10.1.2025 tại sân Trường ĐH Thủy Lợi); khu vực Duyên hải miền Trung (từ ngày 6.1 - 12.1.2025 tại sân Quân khu 5 - Đà Nẵng); khu vực Nam Trung bộ và Tây nguyên (10.1 - 18.1.2025 tại sân Trường ĐH Nha Trang); khu vực Đông Nam bộ (4.1 - 12.1.2025 tại SVĐ Bàu Thành, Bà Rịa - Vũng Tàu); khu vực Tây Nam bộ (8.1 - 17.1.2025 tại SVĐ Cần Thơ) và khu vực TP.HCM (28.12.2024 - 15.1.2025 sân Trường ĐH Tôn Đức Thắng) để chọn ra 11 đội cùng với đội chủ nhà Trường ĐH Tôn Đức Thắng tranh vòng chung kết giải từ 1.3 - 16.3.2025.
